Ilu kierowców brakuje w Polsce?
Międzynarodowa Unia Przewoźników Drogowych szacuje, że w 2023 r. aż 7 proc. stanowisk dla kierowców w Europie pozostało nieobsadzonych. Polska zgłosiła wówczas deficyt blisko 29 tys. kierowców. Dodatkowo spadł również odsetek kierowców z Ukrainy. Według GITD w 2023 r. liczba świadectw kierowców pochodzących z Ukrainy wyniosła 89 tys., co stanowiło spadek o 30 proc. w porównaniu z 2022 r. Ta tendencja związana jest z sytuacją polityczną na wschodzie Europy. Natomiast warto zauważyć, że w kraju wzrosła liczba trackerów z Białorusi.
Czy przewoźnicy mają problem ze znalezieniem kierowcy?
Odpowiedź brzmi: to zależy, ale raczej nie. Wskazują to dane z raportu PITD. Tylko jedna czwarta ankietowanych przewoźników miała trudności ze znalezieniem kierowcy, co stanowi znaczący spadek w porównaniu z poprzednimi latami. Takie zjawisko sugeruje ewolucję rynku pracy, gdzie popyt na truckerów nie jest już tak wysoki jak wcześniej. Większość firm jest w stanie znaleźć kierowców w ciągu 1-3 tygodni.
Wzrósł też odsetek firm, które nie doświadczają problemów z rotacją kierowców. Ponadto, zmniejszyła się liczba tych, dla których rotacja stanowi utrudnienie. Wskazuje to na pozytywne zarządzanie zasobami ludzkimi w dobie niesprzyjającej koniunktury. Niemniej, istnieje 13 proc. przewoźników, dla których częste zmiany pracowników negatywnie wpływają na działalność firmy, przyczyniając się do ograniczenia liczby realizowanych zleceń oraz kłopotów z utrzymaniem stałych klientów.
Gdzie przewoźnicy szukają kierowców?
Najczęstszymi sposobami pozyskiwania nowych pracowników przez przewoźników są serwisy internetowe z ofertami pracy oraz rekomendacje od innych kierowców. Badani przewoźnicy określili skuteczność tych kanałów na ponad 40 proc., co potwierdza ich wysoką efektywność w procesie rekrutacji.
– Badanie rynku pracy kierowców w transporcie drogowym wskazuje interesującą dynamikę pomiędzy podażą a popytem tej grupy zawodowej w Polsce, szczególnie w kontekście wojny w Ukrainie. Pomimo spadającego zapotrzebowania, istnieje znaczny procent niewypełnionych miejsc pracy dla kierowców. To wskazuje na możliwości dla polityk zatrudnienia i strategii branżowych, skierowanych na zaspokojenie tego niewykorzystanego popytu. Z kolei zmniejszenie liczby kierowców pochodzących z Ukrainy pokazuje, jak czynniki zewnętrzne, takie jak konflikty międzynarodowe, wpływają na rynek pracy. To podkreśla potrzebę elastyczności i adaptacji strategii rekrutacyjnych do zmieniających się realiów. Osobiście uważam, iż w przyszłych latach będziemy obserwować wzrost rekrutacji z dalszych regionów świata – Azji i Ameryki Łacińskiej – komentuje Mariusz Kowalski, członek zarządu Immaginare HR.
Ile zarabiają kierowcy?
W 2023 r. podstawowe wynagrodzenie netto kierowców ciężarówek wzrosło o 17 proc., a kierowców autobusów o 57 proc. Natomiast średnie zarobki kierowców zawodowych w Polsce w całości wzrosły o 2 proc., przekraczając 7,5 tys. zł netto miesięcznie. Jest to kwota znacznie wyższa od średniego wynagrodzenia w innych sektorach gospodarki. Jednak to wynagrodzenie uwzględnia podstawę oraz dietę, ryczałt, premie i dodatki. Pomimo wspomnianego wzrostu podstawowych zarobków, tylko 40 proc. kierowców otrzymuje dodatkowe bonusy i premie. W dłuższej perspektywie może powodować to frustrację wśród pracowników. Większość kierowców wyraża zadowolenie z pracy, ale ich liczba niestety z roku na rok maleje. W niektórych przypadkach odpowiadają za to pieniądze, ale większość wskazuje na stres oraz spartańskie warunki pracy.
W jakich warunkach pracują kierowcy?
Polski Instytut Transportu Drogowego analizuje w raporcie także warunki pracy kierowców. Podkreśla w nim niedociągnięcia w europejskiej infrastrukturze sanitarnej i parkingowej. Brak pryszniców i osobnych kabin dla kobiet, zniszczone toalety czy utrudniony dostęp do wody pitnej i cichej przestrzeni, stanowią wyzwania w codzienności kierowców. Co więcej, wielu badanych uważa, że same parkingi są niebezpieczne. Zwłaszcza te we Francji, Hiszpanii i Włoszech.
– Zdecydowanie przydałoby się więcej parkingów z ochroną, kamerowaniem czy dobrym ogrodzeniem, gdyż w takich miejscach poziom bezpieczeństwa jest największy. Osobiście nie doznałam jeszcze żadnych przykrych zdarzeń na parkingach i mam nadzieję, że tak też pozostanie. Bardzo lubię ten zawód i chciałabym go wykonywać bez obawy o swoje zdrowie, życie, rzeczy osobiste, towar czy paliwo – komentuje Dorota Tobór, kierowczyni zawodowa.
Polska wypada najlepiej pod względem wyposażenia, a Czechy pod kątem bezpieczeństwa parkingów. Jednak aż 69 proc. respondentów postrzega infrastrukturę negatywnie. PITD apeluje o lepsze warunki dla kierowców w Europie, włączając w to modernizację sanitariatów i zwiększenie liczby miejsc parkingowych.
Kierowcy wciąż potrzebni!
Dariusz Terlecki, Dyrektor Regionalny Polski i Europy Wschodniej w firmie Webfleet podkreśla, że dotychczasowe niepokoje, takie jak pandemia, konflikty zbrojne czy blokady na granicach, wyraźnie pokazały, jak kluczową rolę odgrywa transport w zapewnianiu ciągłości dostaw. W tej perspektywie kierowcy pełnią niezwykle istotną rolę. Nawet w obliczu zmniejszonego zapotrzebowania na truckerów, rynek pracy w branży transportowej nadal przynosi niespodzianki.
Dane z raportu “Zarobki kierowców zawodowych w Polsce 2023. Bezpieczeństwo i infrastruktura parkingowa” wskazują, że nowe wyzwania wymagają elastyczności i kreatywności ze strony pracodawców, aby sprostać dynamicznym zmianom na rynku pracy. Przeczytasz go tutaj.
