Prezentowany artykuł jest jednym komentarzy eksperckich zawartych w raporcie “Rynek transportowy w Polsce i Europie. Podsumowanie 2023. Prognozy 2024“.
– W Polsce maleje sprzedaż detaliczna i spożycie w sektorze gospodarstw domowych, podobnie jak kredytowe zadłużenie gospodarstw domowych. Spowolnienie przyczyniło się do większej liczby zamykanych działalności. Tych było w październiku 2023 roku 20,7 tys., co oznacza wzrost o 25% r/r. Częstsze zamknięcia dotyczą głównie usług profesjonalnych, rozrywkowych, informatycznych oraz transportu. W tym roku spodziewane jest odbicie – w ocenie Komisji Europejskiej tempo wzrostu PKB Polski w 2024 roku przyspieszy do 2,7 proc., z 0,5 proc. w tym roku. Zespół Analiz Ekonomicznych EY szacuje, że PKB wzrośnie w Polsce o 0,1% w 2023 roku, a w kolejnych dwóch latach wzrost ustabilizuje się na poziomie 3,3%, ponad dwa razy wyższym niż w strefie euro.
To dobre wieści, dla branży transportowej kluczowa jest jednak kondycja europejskiej gospodarki. Analitycy PKO Research wskazują, że w strefie euro w trzecim kwartale 2023 roku PKB spadł o 0,1% kwartał do kwartału, po raz pierwszy od czwartego kwartału 2022 roku (-0,03% q/q) i pandemicznego drugiego kwartału 2020 roku. (-11,3% q/q). Stało się tak m. in. za sprawą silnego spadku PKB w Irlandii. Uważają, że pod względem ekonomicznym europejska gospodarka jest w stagnacji. Dodają, że podaż pieniądza w strefie euro we wrześniu spadła o 1,2% rok do roku wobec -1,3% r/r w sierpniu. W dalszym ciągu realna dynamika M1 (podaży pieniądza) sugeruje znaczące wyhamowanie aktywności gospodarczej.
Zespół Analiz Ekonomicznych EY uważa, że gospodarka Polski i Europy z trudem wychodzi ze stagnacji, ale najgorsze ma już za sobą. Komisja Europejska przewiduje w jesiennej prognozuje, że aktywność gospodarcza w krajach UE będzie stopniowo rosnąć w miarę ożywienia konsumpcji, w związku ze stale solidnym rynkiem pracy, utrzymującym się wzrostem płac i dalszym spadkiem inflacji. Spodziewa się, że pomimo zaostrzonej polityki pieniężnej inwestycje będą nadal rosły, czemu będą sprzyjać ogólnie solidne bilanse przedsiębiorstw oraz Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności.
Komisja Europejska prognozuje, że w 2024 roku wzrost PKB UE poprawi się do 1,3%. Jest to nadal rewizja w dół o 0,1 p.p. z lata. Prognozuje się, że w strefie euro wzrost PKB będzie nieco niższy i wyniesie 1,2%. Bruksela oczekuje, że w 2025 roku, gdy inflacja i skutki zacieśnienia polityki pieniężnej wygasną, wzrost gospodarczy przyspieszy do 1,7% w UE i 1,6% w strefie euro. Analitycy Polskiego Instytutu Ekonomicznego wskazują, że prognozy niewielkiego wzrostu gospodarczego przełożą się na niewielką dynamikę wzrostu eksportu.
2024 rok może być okresem przejęć, koncentracji i malejącej podaży usług transportowych.
Spowolnienie gospodarcze jest odczuwalne w transporcie, maleją popyt i stawki. Z raportu IRU, TI oraz upply wynika, że popyt na drogowy transport towarowy spada na całym kontynencie. Konsumenci, którzy mają mniejszy dochód do dyspozycji w ujęciu realnym, kupują mniej towarów, podczas gdy przedsiębiorstwa ograniczają swoją produkcję w obliczu spadającego popytu. Zapotrzebowanie na drogowy transport towarowy maleje, co pociąga za sobą dalszy spadek stawek. Obniżyły się one do poziomów sprzed kilkunastu lat, gdy obecne koszty są nieporównywalne. Operatorzy kart flotowych już dostrzegają upadłości mniejszych firm transportu drogowego. Zatem 2024 rok może być okresem przejęć, koncentracji i malejącej podaży usług transportowych.
